Tijdens een eerste studie, in 2013 uitgevoerd door een team van musicologen van de vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen werd aan proefpersonen zonder professionele danservaring gevraagd om op muziek te bewegen nadat ze ofwel in een blije ofwel in een droevige stemming waren gebracht. De muziek die voor het experiment werd gebruikt, betrof 'emotioneel neutrale' muziek die door een Londense componist en onderzoeker speciaal voor de studie werd gecomponeerd. Het gedrag van de dansers werd opgenomen aan de hand van een motion capture systeem waarbij de bewegingen van een reeks punten op het lichaam door 12 verschillende camera's werden opgenomen. Daarna werd een 3D-model van de beweging gemaakt waarmee de dansstijl van de proefpersonen nauwkeurig bestudeerd kon worden. De resultaten van dat onderzoek toonden aan dat de proefpersonen snellere, grotere en meer impulsieve bewegingen maakten in de blije conditie dan in de droevige conditie. Het viel tevens op dat deze expressieve informatie voornamelijk uit de bewegingen van de handen (en slechts in mindere mate uit bewegingen van andere delen van het lichaam) gedistilleerd kon worden.

In de vervolgstudie die onlangs afgerond werd, besloten de onderzoekers om in samenwerking met een team van sportwetenschappers na te gaan of men deze verschillen ook met het blote oog kan waarnemen. Een nieuwe groep proefpersonen werd in het onderzoekscentrum uitgenodigd om de dansopnames uit de voorgaande studie te bekijken. Op het scherm werden de dansers getransformeerd in gedepersonaliseerde avatars, waardoor alle informatie omtrent geslacht, leeftijd en uiterlijk werd verhuld en enkel de pure dansbeweging overbleef. Elke videoclip bestond uit twee dansuitvoeringen die gelijktijdig werden afgespeeld; één van een danser in de blije conditie en een van dezelfde danser in de droevige conditie. Na elke clip werd aan de proefpersonen gevraagd om aan te duiden welke emotionele staat bij welke dansuitvoering aansloot. Uit de resultaten van dit onderzoek bleek dat de proefpersonen de gemoedstoestand van de danser in ongeveer 85% van de gevallen konden thuisbrengen. Dit resultaat toont aan dat men de emotionele toestand van een danser daadwerkelijk kan herkennen door louter naar zijn of haar dansbewegingen te kijken.

Daarnaast toont het onderzoek aan dat de emotionele toestand vaker herkend werd bij vrouwelijke dansers. Dit is wellicht te wijten aan het feit dat vrouwen beter zijn in het uiten van emoties, een observatie die geregeld naar voor komt in wetenschappelijke studies. Daarnaast bleek men vooral te focussen op bewegingen van de dansers in de blije conditie. Dit resultaat kan gelinkt worden aan het feit dat onze aandacht in het algemeen sneller getrokken wordt door regio's in het gezichtsveld waar meer beweging plaatsvindt terwijl zones waar minder activiteit optreedt doorgaans minder in het oog springen.

 

Edith Van Dyck
Vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen
Tel. 09 264 41 41


Pieter Vansteenkiste
Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen
Tel. 09 264 64 84